Uzaydan internet dönemi

Dünyada herkese ve her bölgeye kablolar ile internet taşımak mümkün değil. Bu nedenle uzaya gönderilen özel uydularla sağlanacak internet sistemleri giderek...

Uzaydan internet bugün bir hayal değil, hayatın bir parçası halini aldı. Artık kapsama alanı içerisinde bulunan ülkelerde yaşayan kişiler SpaceX’in Starlink adındaki uzaydan internet sistemine abone olarak kullanmaya başlayabiliyor. Alçak dünya yörüngesine SpaceX’in Falcon 9 roketleri ile atılan 3 bine yakın uydu üzerinden çalışan Starlink sistemi, şu an 40 ülkede aktif olarak kullanılabiliyor. Bu ülkelerde yaşayan kişiler 20-40 ms arası gecikme ile 100 Mbps kadar yüksek bir hıza ulaşabiliyor ve bu değer birçok kişi için fazlasıyla yeterli bulunuyor. Daha fazla ödeme gücü olan şirketlere 350 Mbps seviyesine kadar daha az gecikmeye sahip uzaydan internet hızı sunabilen SpaceX, sistemi kısa süre önce hareketli hale de getirdi. İsteyenler artık Starlink’i yani uzaydan internet kapsama alanındaki istedikleri her yere götürebiliyor. SpaceX ayrıca Starlink’i deniz araçlarında kullanılabilir hale de getirdi ve Starlink’i uçaklara entegre etme konusunda da büyük görüşmeler içerisinde bulunuyor.

MALİYETİ FAZLA

Starlink’in şimdilik en büyük problemi büyük bir kesim için kesinlikle çok pahalı olması. Ev kullanıcıları SpaceX’ten uzaydan internet almak isterse ilk olarak 599 dolarlık bir donanım masrafı yapmak zorunda kalıyor. Bu masrafın içinde anten dahil gerekli tüm bağlantı ekipmanları yer alıyor. Hizmetin aylık kullanım bedeli ise 110 dolar seviyesinde yer alıyor. Starlink Maritime olarak geçen deniz üstüne özel paketin fiyatı ise aylık tam 5 bin dolar seviyesinde bulunuyor. Bu pakette 10 bin dolarlık bir donanım masrafı bulunuyor. Daha önce 2023 içerisinde Türkiye’de de aktif edileceği söylenen ancak bu henüz yüzde 100 oranında kesin olmayan SpaceX Starlink hizmeti, pazarın mevcut en güçlü seçeneği konumunda bulunuyor. Ancak firma bu alanda yalnız kalmayacak.

3 BİN 326 UYDU

Dünyanın en büyük alışveriş firması konumunda bulunan Amazon, “Project Kuiper” adı altında kendi uzaydan internet altyapısı üzerinde çalışıyor. Hatta firma geçtiğimiz aylarda bu proje için uzun vadeli 83 farklı roket kalkışı satın aldı. Bu kalkışlarda üç farklı roketin kullanılacağı aktarılıyor ve süreçte Arianespace, United Launch Alliance ve Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un sahibi olduğu Blue Origin firmaları ile çalışılacağı belirtiliyor. 83 farklı görevi beş yıllık bir dönemde gerçekleştirmeyi hedefleyen Amazon’un Project Kuiper kapsamındaki ilk hedefi, alçak dünya yörüngesine tam 3.236 farklı uydu çıkarmak ve küresel kapsaması sağlamak olacak. Firma bu uydular ile özellikle şehirlerden uzak bölgelere düşük gecikmeli ve yüksek hızlı internet sağlayacak.

AVRUPALI RAKİPLER DOĞUYOR

Süreçte başka isimler de yok değil. Örneğin geçtiğimiz ay Starlink projesi ile rekabet etmek isteyen Avrupa merkezli OneWeb ve Eutelsat şirketleri resmi olarak bir birleşme kararı aldı. 2023’ün ortasında sonuçlanacak adım ile uzaydan internet konusunda güçlü bir firma daha doğacak. Şu an OneWeb’in 428 uyduya sahip olduğu ve bunu 648’e çıkarmak istediği biliniyor. Eutelsat’ın ise şu an 36 farklı uydusu yer alıyor. Ortak bütçe ve geliştirme çalışmaları kapsamında daha fazla uyduya ulaşmak isteyen ikili, alanda Amazon’un kurduğu uzaydan internet projesine de güçlü bir rakip olacak.

‘TELEFON ÇEKMİYOR’ SORUNU DA BİTECEK

Yakında alçak dünya yörüngesi hiç olmadığı kadar kalabalık hale gelecek ve hemen her bölgeye kara altyapısından bağımsız olarak yüksek hızlı internet sağlanacak. Şu an büyük hava şartlarından ciddi oranda etkilenen uzaydan internet sistemleri, ileride daha güçlü ve stabil hale de gelecek. Örneğin Starlink için gönderilen yeni uydularda özel bir lazer sistemi bulunuyor. Bu lazer sistemi sayesinde uydular yer istasyonları yanında kendi aralarında da ışık hızında haberleşebiliyor. Ayrıca Starlink’in tüm akıllı telefonlara getirilmesi içinde SpaceX ile T-Mobile arasından özel bir çalışma yapılıyor. Starlink’in V2 uyduları, özel donanımlarıyla bazı istasyonları ile uzaydan interneti birleştirecek “telefon çekmiyor” sorununu ortadan kaldıracak.