İki yüzlü batının tahıl sevkiyatı oyunu... 29 milyon ton Ukrayna tahılının yüzde 2.5'i Afrika'ya yüzde 50'si Avrupa'ya gitmiş
Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM), Rusya ve Ukrayna tarafından 'ihtiyaç sahiplerinin krizden etkilenmemesi' için hayata geçirilen tahıl koridorundaki aldatmaca dünyanın gözü önünde yapılıyor. Ukrayna'dan çıkan tahıl zengin ülkelere giderken, Rusya'nın tahıl ihracatı ise engelleniyor.
Sputnik Türkiye'de Turan Salcı imzasıile yayınlanan habere göre tahıl sevkiyatı anlaşması çerçevesinde yapılan sevkiyattan aslan payını Avrupa ülkeleri almış. Haberde yer alan bilgilere göre; 29 milyon ton Ukrayna tahılının sadece yüzde 2.5’i Afrika’ya giderken yüzde 50’si ise Avrupa’ya gitmiş. İşte Turan Salcı tarafından hazırlanan ve Sputnik Türkiye'de yer alan haber:
Tahıl Sevkiyatı Anlaşması Ukrayna kriziyle ortaya çıktığı belirtilen küresel gıda krizinin çözümü için 22 Temmuz 2022’de İstanbul'da Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM arasında imzalanmıştı.
Anlaşma, ilk olarak Kasım 2022'de 4 ay uzatılmış, son olarak da 14 Mart tarihinde varılan mutabakatla 18 Mayıs 2023'e kadar 60 gün daha uzatılmıştı.
Ancak anlaşma kapsamında yer alan Rus tahıl ve gübresinin ihracatında ise Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımlar nedeniyle çeşitli sıkıntılar yaşanıyor. Şu anda lojistik, sigorta ve ödeme konusunda engeller bulunuyor. Bu konuda Türkiye ve BM’nin en başından beri yoğun çabalarına rağmen halen net bir çözüme ulaşılamadı.
Rusya’nın talebi ise net. Rus tahıl ve gübresinin ihracatında Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımlar nedeniyle yaşanan lojistik, sigorta ve ödeme konusundaki engellerin kaldırılmasına yönelik garanti verilmesini ve bunun resmi olarak duyurulmasını talep ediliyor.
Anlaşmanın 2 ay uzatılmasını kabul ettiklerini söyleyen Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da "Zaman giderek daralıyor. Anlaşmanın Rusya tarım sektörünü ilgilendiren kısmındaki şartlar yerine getirilmedi. Diyalog devam edecek" ifadelerini kullanarak Rusya'nın tutumunu yansıttı.
Rusya lideri Vladimir Putin, 19 Mart'tan itibaren geçerli olmak üzere uzatılan tahıl anlaşmasının 60 günlük süresi dolduktan sonra yeniden uzatma konusunda mutabakat olmaması halinde Afrika ülkelerine ücretsiz tahıl göndereceklerinin sözünü verdi.
5 Mayıs’ta uzatılması görüşülecek
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ise tahıl girişiminin süresinin uzatılmasına yönelik, “5 Mayıs Cuma günü Türkiye, Ukrayna ve Rusya savunma bakan yardımcılarının İstanbul’da bir araya gelmesi planlanıyor” dedi.
Tabii anlaşmanın uzatılıp uzatılmayacağı konusunda belirsizlik sürüyor.
Ancak anlaşmanın uygulanan kısmında önemli sıkıntılar bulunuyor.
Hem Rusya’nın hem de Türkiye’nin itirazı bulunan bir diğer konu da Ukrayna’dan çıkan tahılın adresi. Ülkesindeki tarım arazilerinin büyük bir kısmını uluslararası şirketlere veren Ukrayna’dan çıkan tahılın büyük bir kısmı da ihtiyacı olan ülkelere değil Batılı ülkelere gidiyor.
ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin dün paylaştığı “Bileşmiş Milletler’in Karadeniz Tahıl Girişimi sayesinde, Ukrayna’dan gelen 29 milyon tondan fazla gıda maddesinin acil ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldığını biliyor muydunuz?” ifadesi ise büyük bir aldatmaca içeriyor.
Ukrayna tahılı nereye gidiyor?
Sputnik, bu kapsamda BM verilerine dayanarak Ukrayna tahılının nerelere ulaştığını araştırdı.
BM verilerine göre güncel olarak Ukrayna’dan 29 milyon 424 bin ton tahıl çıktı.
Aynı veriler bu tahılın sadece yüzde 2.58’inin yani 758.535 tonunun ihtiyaç sahibi ülkelerin bulunduğu Sahra Afrikasına gittiğini gösteriyor.
Bunu sırasıyla yüzde 5.87 (1 milyon 726 bin ton) ile Güney Asya, yüzde 15.05 (4 milyon 427 bin ton) ile Ortadoğu ve Kuzey Afrika, yüzde 26,49 (7 milyon 794 bin ton) ile Asya-Pasifik takip ediyor.
Pastanın en büyük payını ise yüzde 50.2’lik 14 milyon 718 bin ton ile Avrupa aldı.
En çok tahıl alan ülke sıralaması ise şöyle oldu:
Çin
İspanya
Türkiye
İtalya
Hollanda
Mısır
Bangladeş
İsrail
Portekiz
Tunus
Libya
Belçika
Hindistan
Almanya
Kenya
Endonezya
Güney Kore
Romanya
Fransa
Etiyopya
Yemen
Birleşik Krallık
Cezayir
Suudi Arabistan
Vietnam
Yunanistan
Afganistan
İran
Irak
Sri Lanka
Lübnan
Fas
Umman
Bulgaristan
Tayland
Sudan
BAE
Pakistan
İrlanda
Japonya
Somali
Cibuti
Gürcistan
Ürdün
Malezya
Rakamlara göre bugüne kadar 1.058 gemi Ukrayna limanlarından güvenli bir şekilde hareket etti.
29 milyon 424 bin ton tahılın yüzde 50’sini mısır, yüzde 28’ini buğday, yüzde 12’sini diğer tahıllar, yüzde 5’ini ayçiçeği unu ve yüzde 5’ini de ayçiçeği yağı oluşturdu.