Aşure günü yarın idrak edilecek; Aşure günü nasıl oluştu? Aşure en az kaç üründen yapılır?

İslam inancına göre, Hazreti Adem'den itibaren peygamberlerin hayatında önemli hadiselerin yaşandığı, bereket, paylaşma, birlik ve beraberliğin simgesi aşurenin yapıldığı muharrem ayının onuncu günü olan "Aşure Günü" yarın idrak edilecek.

Arapçada "on" anlamına gelen "aşara" kelimesinden türeyen Aşure Günü, hicri yılın ilk ayı muharremin onuncu gününe denk geliyor. Hadis kaynaklarına göre, Hazreti Nuh'un gemisinin tufandan kurtulması ve Hazreti Musa'nın Kızıldeniz'den geçerek İsrailoğulları'nı Firavun'dan kurtarması olayları da bugünde gerçekleşti.

Ayrıca kültür tarihine ait birçok esere göre, Hazreti Adem'in işlediği günahtan sonra tövbesinin kabul edilmesi, Hazreti İdris'in diri olarak göğe yükseltilmesi, Hazreti İbrahim'in ateşte yanmaması, Hazreti Yakup'un oğlu Yusuf'a kavuşması, Hazreti Eyyub'un hastalıklarının iyileşmesi, Hazreti Yunus'un balığın karnından çıkması ve Hazreti İsa'nın doğumu ve ölümden kurtarılarak göğe yükseltilmesi gibi hadiselerin de bugün yaşandığı rivayet ediliyor.

Aynı zamanda Emevi Devleti'nin ikinci Halifesi Yezid bin Muaviye tarafından hicri takvime göre 10 Muharrem 61'de (10 Ekim 680) Hazreti Muhammed'in torunu Hazreti Hüseyin ve 72 yakınının şehit edildiği "Kerbela olayı" da bugün yaşandı.

Bu olayların muharrem ayının onuncu gününde yaşanmasına büyük önem atfeden Müslümanlar, bugünü nafile orucu tutarak geçiriyor.

Hazreti Nuh ve onun çağrısına uyarak gemiye binenlerin aşure aşı tüketmeleri dolayısıyla Müslümanların aşure yaparak paylaşma geleneği de bugün yaşatılıyor.

Aşure günü yapılabilecek ibadetler nelerdir?

Muharrem ayında oruç tutmanın farz olmadığını, Hz. Muhammed'in uygulamalarına göre sünnet olduğunu ifade ediliyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ali Avcu Aşure uygulamasının İslam öncesi toplumlarına kadar dayandığını bildiriyor, Aşure Günü'nün 10 muharreme işaret ettiğini ve bu günde çok sayıda önemli olayın gerçekleştiğine dair rivayetlerin bulunduğunu aktardı.

Aşure Günü'nde önemli haberlerin alındığı, müjdelerin verildiğine ilişkin rivayetler olduğu için Aşure'nin kutlama günü olarak idrak edildiğini belirten Avcu, Kerbela olayından sonra Aşure Günü'nün mateme dönüştüğünü anlattı.

Aşure Günü'nün de içinde olduğu muharrem ayında oruç tutmanın faydalı olacağı tavsiyesinde bulunan Avcu, "Aşure geleneğini devam ettirmemiz gerekiyor. Aşure uygulamasına baktığımızda insanlar komşularıyla diyalog kuruyorlar, pişirdikleri aşureleri dağıtıyorlar. Bu vesileyle komşuluk, yardımlaşma ve kardeşlik ilişkileri gelişiyor. Bunların hepsi güzel İslami hasletler." dedi.

Aşurenin güzelliklere ve hayra vesile olduğunu vurgulayan Avcu, "Aşureyi kaynatırken ve dağıtırken belli süreler ve dualar okunduğu için bu Allah'ı anmaya da vesile oluyor. Özellikle Alevi kardeşlerimiz arasında bu dua ve zikrin çok daha fazla arttığına şahit oluyoruz. Bireyselleştiğimiz ve yalnızlaştığımız bu çağda aşure bize insan olduğumuzu, çevremizde başka insanların ve kardeşlerimizin de olduğunu hatırlatıyor." diye konuştu.


AŞUREYE GİREN MALZEMELER KAÇ ÇEŞİT OLMALI?

. Geleneksel tarife göre aşure, tahıl, baklagiller, meyve ve tohumlardan oluşan 41 çeşit malzeme içermesi gerekiyor. Fakat günümüzde aşure elde olan malzemelerle yapılıyor.

Aşurenin olmazsa olmazı elbette buğdaydır. Buğdayın haşlanırken suya verdiği kıvam, renk ve lezzet aşureyi aşure yapar.

Aşure malzemeleri

Aşure sağlık açısından tam bir şifa deposu. Bağışıklığı güçlendirip vücut direncini artırıyor. İdeal aşurenin 41 malzemeden oluştuğu söylense de genelde 15 çeşitli malzemeden sofralarımıza geliyor.

Uzmanlar, her yıl Muharrem ayında hazırlanan aşurenin çocuklar için önemli bir besin kaynağı olduğunu belirtiyor.
 

AŞURA YAPARKEN OKUNACAK DUA NEDİR?

Aşure gününe mahsus olmak üzere kuşluk vaktin­de 2 rek'at namaz kılınır. Sadaka vermek de aşure gününe has bir sünnettir. Aşure yaparken 10 defa şu dua okunmalı:

"Sübhanallahi mil'el mizan. Ve müntehel-ılmi ve meblegar-rıza ve zinetelarş"

AŞURE GÜNÜ DUASI

Bismillâhirrahmânirrahîm. Elhamdü lillâhi rabbil âlemîn. Vessalâtü vesselâmü alâ sey-yidinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ecmaîn. Allâhümme entel ebediyyül kadîmül hayyül kerîmül hannânül mennân. Ve hâzihî senetün cedîdetün es'elüke fîhel ismete mineşşeytânirra-cîm. Vel-avne alâ hâzihin nefsil emmârati bis-sûi. Vel-iştiğâle bi-mâ yukarribünî ileyke. Yâ zel-celâli vel-ikrâm. Bi-rahmetike yâ erhamer-râhimîn, Ve sallâllâhü alâ seyyidinâ Muhammedin vel alâ âlihî ve sahbihî ve ehl-i beytihî ecmaîn.
 

Anlamı: Rahman ve Rahîm olan Allâh'ın adıyla.. Hamd, âlemlerin rabbi olan Allâh'a mahsustur. Salât ü selâm da Peygamber Efendimize, ehl-i beytine ve bütün ashabına olsun. Ey Rabbim, sen ebedî, ezelî, hayy, kerîm, hannân, mennânsın. Bu gelen, yeni bir yıldır. Ya Rabbi, kovulmuş şeytanın şerrinden bu yıl muhafaza olmayı istiyorum. Ve içimde, bana kötülüğü emreden nefsimle mücadelemde senden yardım diliyorum. Beni sana yaklaştıracak meşguliyetleri bana nasîb et, ey celâl ve ikram sahibi Rabbim. Rahmetinle, ey Merhametlilerin en merhametlisi... Efendimiz Muhammed-sallâllâhu aleyhi ve sellem-'e, onun âline, ashabına ve bütün ehl-i beytine salât olsun.

Aşure'nin faydaları

İçinde kuru fasulye, nohut, pirinç, buğday, kuru üzüm, kuru kayısı, kuru incir, kuru dut, fındık, fıstık, ceviz gibi çok çeşit bulunduğu için her besinin farklı faydaları var.

Her ne kadar besleyici yanı olsa da yüksek kalorili bir tatlı olduğunu unutmamak gerekir. 1 kase aşure yaklaşık 300-400 kalori içeriyor. Oldukça yüksek enerjili olan aşureyi tüketirken aşırıya kaçmamakta fayda var.

Aşure, kalp-damar sağlığını destekliyor, emziren anneler için enerji ihtiyacını sağlıyor aynı zamanda süt artırıyor.

Depresyondan koruyor, B grubu vitaminlerinin birçoğunu içerdiği kuru baklagiller, buğday ve kuruyemişlerle sağlayan aşure pozitif ruh haline de katkı sağlıyor.

Gelişme çağında olan çocuklar için en büyük besin kaynağı olan aşure, içerdiği vitamin ve mineraller sayesinde büyümeyi destekliyor.

Aşurede bulunan buğday, zihin yorgunluğuna ve sinir bozukluklarına iyi gelir.

En az 15 farklı besinin karışımıyla hazırlanan, içinde çok önemli kaynakları barındıran aşurede kuru baklagil ve tahıl grubu ürünler yer aldığı için bitkisel protein içeriyor, hayvansal gıdalar olmadığından kolesterol de bulunmuyor.

Fasulye, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu amino asitler açısından mükemmel bir denge oluşturur. Bakteriyolojik çökme için idealdir.

İçinde fındık, ceviz gibi yağlıtohumlar bulunur. Fındık, ceviz Q-3 başta olmak üzere demir, kalsiyum, E vitamini ve B grubu vitaminleri içerir. Bu yüzden özellikle kalp hastalıklarına yararlı besin öğeleri içerir.

Aşure içeriğindeki maddeler sayesinde anne sütünü artırır, yüzdeki lekeleri giderir.

Aşurenin üstünü süslemek için kullandığımız badem ise zihin yorgunluğunu atmamızı sağlar.

Bol posa içerir; kurubaklagil, incir, kurukayısı gibi barsak hareketlerini hızlandıran besinler bulunduğu için kabızlık, hazımsızlık gibi problemlere iyi gelir.

Aşurenin B2, B1, C, A vitamininin yanı sıra bol miktarda demir, çinko, fosfor, kalsiyum ve sodyum içerir.

Aşure yapılırken şeker yerine bal veya pekmez konularak yapılırsa kalorisi azaltılmış olur.

Nişasta, cilt hastalıklarındaki kaşıntıyı keser. Vücutta oluşan iltihapları gidermede etkilidir. Hindistan cevizi, böbrek taşı düşürmede etkilidir. İdrar söktürücü ve mideyi kuvvetlendirici etkisi vardır. Tarçın, kandaki şeker miktarını düşürür. Kalbi kuvvetlendirir.

Badem, beden ve zihin yorgunluğunu giderir. Akciğer hastalıklarına oldukça etkilidir. Cilt dokularının yenilenmesini sağlar. Kanı temizler, migren ve sinirsel rahatsızlıklarında kullanılır. Kuru üzüm, antioksidan etkisi sayesinde kansere karşı koruyucudur.