81 İle İçme Suyu
22 Mart, BM tarafından kabul edilen kararla 'Dünya Su Günü' olarak kutlanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ise bu yıl su konusundaki bilinci artırmak üzere açtığı çeşitli yarışmalar yanında, '81 İle İçme Suyu Eylem Planı' ile bu günü anlamlandırıyor. Bu kapsamda 90 ayrı içme suyu projesi devam ediyor.
Dünyanın dörtte üçü sularla kaplı ancak bunun yüzde 2,5’u ancak içilebilir ve kullanılabilir su. Diğer bölüm ise tuzlu su olduğu için içmek ya da tarım için elverişli değil.
Hayatın kaynağı olan suyun önemini hatırlatmak ve temiz su kaynaklarını israf etmeden kullanmayı özendirmek için BM 22 Mart 1993 tarihinde bir kararı kabul edilerek, 22 Mart’ı Dünya Su Günü ilan etti. BM üyesi ülkeler, tatlı su kaynaklarını korumak ve çoğaltmak için gereken adımları atmayı taahhüt ettiler. Dünya nüfusunun dörtte birine yakınının güvenli ve temiz suya ulaşımda sorun yaşıyor olması ise bu çalışmaların her yel daha geniş kapsamlı yapılmasına neden oluyor. Özellikle 2050 yılında dünya nüfusunun yarınının su sıkıntısı yaşayacağına ilişkin karamsar tahminler, ‘Dünya Su Günü’nü daha anlamlı hale getiriyor.
Türkiye’de sulardan sorumlu olan Tarım ve Orman Bakanlığı, bu yılı ’81 İle İçme Suyu Eylem Planı’ ile değerlendiriyor. Ocak ayında ‘Su Verimliliği Seferberliği’ başlatan bakanlığın planına göre tarım gibi su da ‘milli güvenlik meselesi’ olarak ele alınıyor ve “21. Yüzyılın en stratejik ve değerli kaynağı” olarak gösteriliyor. Bakanlık hesaplamalarına göre 2030 yılında 104 milyon, 2050 yılında 110 milyon nüfusa ulaşacak olan Türkiye ‘de, bugün itibariyle kişi başı kullanılabilir su miktarı yıllık bin 313 metreküp. Bu rakam Türkiye’yi ‘su stresi çeken ülke’ sınıfına sokuyor. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) aracılığıyla, 1968’den bugüne 386 içme suyu projesi işletmeye alınmış ve yıllık 5 milyar metreküp içme suyu temin edilmişti. Bu yıl kuraklık yaşanması ve su ihtiyacının da artması nedeniyle, ’81 İle İçme Suyu Eylem Planı’ hazırlandı. Bu yılın teması ise ‘Ortaklıklar ve İş Birliği Yoluyla Değişimi Hızlandırmak’ olarak belirlendi.
Türkiye’nin 2050 yılından itibaren su sıkıntısı yaşayan ülkeler arasına gireceği tahmin ediliyor. 100 yıllık iklim değişikliği hesapları ise su kaynaklarının yüzde 25 azalacağını gösteriyor. Bu nedenle eldeki suyu daha verimli kullanmak için ‘Suda Sıfır Kayıp’ ilkesiyle tasarruf tedbirleri devreye sokulacak.
Tarımda su kaybı yüzde 50, belediyelerin sorumluluk alanındaki içme suyu sistemlerinde kayıplar ortalama yüzde 33 olarak hesaplanıyor. Bu oranın 2033 yılına kadar yüzde 25’in altına çekilmesi hedefleniyor
13 İl Acil Dönem Kapsamında
Ağrı, Batman, Diyarbakır, Düzce, Gümüşhane, Kastamonu, Mersin, Muğla, Muş, Nevşehir, Samsun, Trabzon ve Mardin illeri, ‘Acil Dönem’ kapsamına alındı. Bu şehirlere içme suyu sağlanması için öncelik verildi.